It was back in 1965 when the great Rabbi of Tosh ZT”L founded the town and Yeshiva of Tosh outside of the city of Montreal, Canada.
The Rebbe, a descended of the dynasty of Tosh, dreamed of establishing a place dedicated to pure Torah and Chassidus, and that is what he did. It would be be beyond this short article to describe all the mesiras nefesh the Rabbi had for his town and Yeshiva, but there is one small point which I would like to address here and that is the Rebbe's mesiras nefesh for the precious children with the establishment of THE TALMUD TORAH – BAIS YIDA
From the outset the Rebbe dedicated himself to building the Talmud Torah. They started with less than 15 students who were divided in 2 groups, those under the age of ten formed one group and all the older students learned in the second group.
In the beginning the Talmud Torah was stationed in the main Yeshiva building , but as it steadily grew the Talmud Torah was moved into a few trailers on the grass to accommodate the need of a Cheder. (picture)
The Melamdim recall the challenges of teaching at that time. Since there was such a range in the ages of the boys it was difficult to address each student's individual needs. While one boy needed to learn Alef Beis and kriah, another boy needed help with Chumash, and yet another boy needed to be taught Gemara, and so on.
The Rabbi was fully involved in the Cheder and in setting up the standards for the Cheder. The rabbi would regularly observe the Cheder from the main window and so he would know everything going on there. It is no wonder that former students recall how the Rabbi treated each of them with so much love. The Rebbe would make each of them feel valued as if he was the Rabbi's own child.
One time the Rebbe learned that one teacher had in his classroom more students than the limit allowed. The Rabbi didn’t hesitate, he walked into the class and pulled out a few students to a separate room and started teaching them himself. There were guests who had just arrived at the Rabbi's house but they could not find him. A search was started until they discovered that the Rebbe was in cheider teaching a class of students.
Today Baruch Hashem, the holy town of Tosh has gained renown and has flourished with a community of over 500 families. The Talmud Torah is now attended by close to 700 students with grades divided by ages and with 2 classes per grade.
As the community grew there became a need for a separate building for the Cheder. On Purim Katan 1980 the Rabbi put down the Even Hapinah and the foundations of the building. The Rabbi spoke fiery words declaring that by supporting the Talmud Torah we are bringing us closer to Moshiach.
The construction took many years until it was finally completed. There are countless stories of miracles and Yeshuos Yidden were having by giving the rabbi their donations for the cheder. We will just quote one story from the Menahel R’ Moshe Mayrovits who went around to solicit funds for the building. Once he found a Yingerman who was already a few years after his wedding and he did not have children. R Moshe offered him a deal: “you sponsor a classroom in the building and Hashem will bless you with a child.” The Yingerman grabbed the deal, and upon Reb Moshe’s return to Tosh he told the Rabbi that he promised someone a child on the Rabbi’s account. The Rabbi agreed and gave his Brocha and by the end of the year the Yingerman held a Ben Zachar.
The building was completed and opened on כח סיון תשנ"א the day of the yartzeit of the Rabbi’s grandfather. The Rabbi then for the first time uttered this holy promise - "MY GRANDFATHER PROMISED THAT WHOEVER WILL HELP HIM WILL BE ANSWERED AND HELPED WITH HIS NEEDS, AND SO IT IS WITH US, WHOEVER WILL HELP US MUST BE HELPED."
NOW AS WE APPROACH THE HOLY YARTZEIT PLEASE TAKE PART AND SUPPORT THE RABBI'S CHEDER. HELP THE RABBI’S KIDS AND YOU WILL BE ANSWERED IN YOUR TEFILLOS. MAKE SURE THAT THE KIDS ARE MENTIONING YOUR NAME BY THE RABBI’S TZION TODAY
WITH YOUR CONTRIBUTION WE WILL BE ABLE TO UPHOLD THE CHEDER, AND THE ZECHUS OF THE TORAH THAT THE CHILDREN LEARN WILL STAND AS A MERIT FOR YOU FOR BRACHOS AND YESHUOS.
תלמוד תורה בית יהודה ד'טאהש
צווישן די רינגלעך אויפן הייליגן טאהשער קייט געפינט זיך די תלמוד תורה בית יהודה, די תלמוד תורה וואס איז געגרינדעט געווארן צוזאמען מיטן אויפבוי פונעם הייליגן שטעטל קרית טאהש און ווערט געפירט ביזן היינטיגען טאג דורך כ"ק אדמו"ר שליט"א
ווייניג איז באקאנט אז די תלמוד תורה האט זיך נישט אזוי פשוט אנטוויקלט צוזאמען מיטן בליה פון די שטעטל, נאר ס'האט זיך געהאט באזונדער אירע שווערקייטן. גלייך ווען די ערשטע משפחות האבן זיך אריינגעצויגן איז אפגעטיילט געווארן עטליכע צימערן אין די גרויסע בנין הישיבה פאר די תלמוד תורה.
די חדר איז דעמאלסט באשטאנען פון קנאפע 15 קינדער און צוויי מלמדים אין פאר די קינדער ביז 10 יאר, און איינער פאר די עלטערע קינדער. די מלמדים האט זיך געדארפט זיך אפגעבן א געוויסע צייט מיט יעדע יארגאנג און אזוי צוביסלעך האט זיך די חדר אנוויקלט מיט מער קינדער און ס'איז אוועקגעשטעלט געווארן עקסטערע טרעילערס פאר די תלמוד תורה.
טראץ אלע שווערקייטן האט אבער די תלמוד תורה פארנומען א עקסטערע פלאץ אינעם רבין'ס הייליגן הארץ, די רבי האט כסדר אריינגעקוקט אין די תלמוד תורה און געקענט יעדעס קינדער באזונדער און מייסד געווען די תקנות און אוועקגעשטעלט די תקנות פון די מלמדים אין חדר און ווי אזוי מען זאל לערנען, פון די עברי טייטש און ביז אוועקשטלען די תקנות אויף די לבוש פון די קינדער.
און אזוי האט די חדר געשפרודלט און געווארן גרעסער און גרעסער ביז מען האט געזען אז מען מוז אוועקשטעלן א עקסטערע בנין פאר דעם.
פורים קטן תשמ"ד איז די טאג וואס איז אריין אין די היסטאריע פון חצר הקודש טאהש וואס אין דעם טאג איז פארגעקומען די אבן הפינה פאר די ערשטע בנין פון די תלמוד תורה, דער רבי זצוק"ל האט זיך דעמאלסט אויסגעדרוקט מיט גאר א זעלטע לשון און געזאגט אונז האבן געפוילעט אין הימל אז אזוי ווי דער זיידע האט האט געזאגט אז ווער עס וועט אונז מהנה זיין וועט געהאלפן ווערן ביי אונז אזוי אויך ווער עס וועט אונז העלפן מוז ביי אונז געהאלפן ווערן.
און אינעם היינטיגן טאג ווען טויזנטער יודן איבערן וועלט זענען זיך מתקשר מיטן רבי'ן און זענען מתפלל ביום ההילולא צו געהאלפן ווערן בכל הענינים איז א פאסיגע געלעגנהייט טאקע צו מנדב זיין פאר די תלמוד תורה לע"נ רבינו הק' און דעמאלסט וועט טאקע זיין אז זכותו יגן עלינו. אמן